Iannis Xenakis (Ioannis Xenakis), właśc. Jannis Ksenakis lub Joannis Ksenakis (gr. Γιάννης Ξενάκης, ur. 29 maja 1922 w Braile w Rumunii, zm. 4 lutego 2001 w Paryżu) – grecki kompozytor muzyki współczesnej, teoretyk i architekt. Jest uznawany za jednego z najważniejszych kompozytorów powojennych na świecie.
Studiował architekturę i inżynierię na Uniwersytecie w Atenach. Brał udział w greckim ruchu oporu podczas II wojny światowej, a następnie w greckiej wojnie domowej. Otrzymał kilka ran w walkach, w wyniku jednej z nich stracił wzrok w jednym oku. W 1947 roku wyjechał nielegalnie do Paryża, w Grecji zostając zaocznie skazanym na karę śmierci.
Większość swojego życia spędził we Francji, studiując kompozycję u A. Honeggera, D. Milhauda i O. Messiaena i współpracując z architektem Le Corbusierem. Xenakis łączył proces komponowania z modelowaniem matematycznym, procesami stochastycznymi i teorią gier. Miał również duży wpływ na rozwój muzyki elektronicznej. Kompozytorami powołującymi się na związki ze stylem kompozytorskim Xenakisa są m.in. Krzysztof Penderecki, Zbigniew Karkowski, Elliot Goldenthal i Tōru Takemitsu. Xenakis wielokrotnie gościł w Polsce, często uczestnicząc w prawykonaniach swoich dzieł na festiwalu Warszawska Jesień.
http://www.centre-iannis-xenakis.org
